Πηγές: Lifo | Η Εφημερίδα των Συντακτών | CNN Greece | The Guardian

Η ρύπανση που προκαλείται από την ενέργεια των ορυκτών καυσίμων (κάρβουνο, πετρέλαιο κ.α.) ήταν υπεύθυνη για περισσότερα από 8 εκατομμύρια πρόωρους θανάτους το 2018, δηλαδή για το θάνατο του 20% των ενηλίκων στον κόσμο εκείνη τη χρονιά.  Αυτό έδειξε, μεταξύ άλλων, έρευνα του Πανεπιστημίου του Harvard και τριών βρετανικών πανεπιστημίων που δημοσιεύτηκε τον περασμένο Φεβρουάριο στην επιστημονική επιθεώρηση Environmental Research.

Οι χώρες με τη μεγαλύτερη κατανάλωση ορυκτών καυσίμων για εργοστάσια, σπίτια και οχήματα έχουν και τον μεγαλύτερο αριθμό θανάτων, με την έρευνα να δείχνει ότι περισσότεροι από τους έναν στους δέκα θανάτους τόσο στις ΗΠΑ όσο και στην Ευρώπη οφείλονται στην μόλυνση της ατμόσφαιρας, ενώ το ποσοστό αυτό ανεβαίνει στην ανατολική Ασία στον έναν στους τρεις. Τα ποσοστά θανάτων στην Νότια Αμερική και στην Αφρική ήταν σημαντικά χαμηλότερα.

Κίνα και Ινδία μοιράζονται το ήμισυ αυτού του απολογισμού, δηλαδή περί τα 4 εκατομμύρια θανάτους, ενώ ακόμη ένα εκατομμύριο αντιστοιχεί στο Μπανγκλαντές, την Ινδονησία, την Ιαπωνία και τις Ηνωμένες Πολιτείες, σύμφωνα με την μελέτη. Και το τοξικό κοκτέιλ των μικροσωματιδίων που προκαλεί η καύση πετρελαίου, φυσικού αερίου και κυρίως άνθρακα, είναι υπεύθυνο για τουλάχιστον το ένα τέταρτο των πρόωρων θανάτων σε 5-6 ασιατικές χώρες.

«Κάνουμε συχνά λόγο για την καύση ορυκτών καυσίμων στο πλαίσιο των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα (CO2) και της κλιματικής αλλαγής. Παραβλέπουμε τις πιθανές συνέπειες στην υγεία», δήλωσε ένας εκ των συντακτών της μελέτης, ο Joel Schwartz, του Chan School of Public Health του Πανεπιστημίου του Harvard. Σύμφωνα με προηγούμενες έρευνες, η ατμοσφαιρική ρύπανση μειώνει κατά δύο χρόνια, κατά μέσο όρο, το προσδόκιμο ζωής. Στην Ασία, την πλέον επιβαρυμένη περιοχή του πλανήτη, το προσδόκιμο ζωής μειώνεται κατά τέσσερα χρόνια στην Κίνα, έναντι 8 μηνών στην Ευρώπη.

«Αρχικά ήμασταν πολύ διστακτικοί όταν συλλέξαμε τα αποτελέσματα, επειδή είναι καταπληκτικά, αλλά ανακαλύπτουμε όλο και περισσότερα πράγματα για την επίδραση της μόλυνσης της ατμόσφαιρας» δήλωσε η Eloise Marais, μια γεωγράφος στο University College του Λονδίνου και μια από τις συγγραφείς της έρευνας. «Είναι απίστευτο. Όσο περισσότερο μελετάμε την επίδραση, τόσο περισσότερα πράγματα ανακαλύπτουμε».

Οι 8.7 εκατομμύρια θάνατοι το 2018 αντιπροσωπεύουν «ένα κομβικό παράγοντα στο παγκόσμιο άγος θνησιμότητας και ασθενειών» αναφέρεται στην έρευνα, η οποία αποτελεί προϊόν συνεργασίας ανάμεσα σε επιστήμονες του Πανεπιστημίου Χάρβαρντ, του Πανεπιστημίου του Μπίρμινγχαμ, του Πανεπιστημίου του Λέστερ και του University College του Λονδίνου.

Η νέα μελέτη διπλασιάζει τις προηγούμενες εκτιμήσεις για τον αριθμό των θανάτων που προκαλεί η ρύπανση που προέρχεται από την ενέργεια των ορυκτών καυσίμων. Μια σημαντική έκθεση του Lancet το 2019, διαπίστωσε 4,2 εκατομμύρια ετήσιους θανάτους από ατμοσφαιρική ρύπανση από σκόνη και καπνό από πυρκαγιές, καθώς και καύση ορυκτών καυσίμων.

Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, η ατμοσφαιρική ρύπανση (στην οποία περιλαμβάνεται η ρύπανση που προκαλείται από το μαγείρεμα ή την θέρμανση των νοικοκυριών), σκοτώνει 7 εκατομμύρια ανθρώπους κάθε χρόνο. Τα 4,2 εκατομμύρια των θανάτων αυτών συνδέεται με την εξωτερική ρύπανση. Τα τελευταία δεδομένα του παρατηρητηρίου Global Burden of disease, το οποίο καταγράφει τα αίτια την θνησιμότητας στον κόσμο, είναι αντίστοιχα. Οι δύο εκτιμήσεις βασίζονται σε στοιχεία δορυφόρων και δείγματα επιφανείας για τον υπολογισμό των συγκεντρώσεων μικροσωματιδίων PM2,5.

Αλλά οι εκτιμήσεις αυτές δεν επιτρέπουν να καθορισθεί αν τα μικροσωματίδια αυτά προέρχονται από την καύση ορυκτών πηγών ενέργειας ή από τον καπνό των δασικών πυρκαγιών, σύμφωνα με την Loretta Mickley, εκ των συντακτών της έρευνας, ειδική στην αλληλεπίδραση ανάμεσα στο Κλίμα και την Χημεία στο Χάρβαρντ. «Με τα δορυφορικά δεδομένα, δεν βλέπουμε ορισμένα κομμάτια του παζλ».

Για την εξειδίκευση των δεδομένων, οι ερευνητές χρησιμοποίησαν ένα μοντέλο τρισδιάστατο της χημείας της ατμόσφαιρας που χωρίζει την Γη σε τετράγωνα έκτασης 50 ή 60 τετραγωνικών χιλιομέτρων συνδυαζόμενο με δεδομένα εκπομπών CO2 από διάφορους τομείς (βιομηχανία, αεροπορία) και σε προσομοιώσεις της κυκλοφορίας του αέρα της NASA. Μετά τον υπολογισμό της συγκέντρωσης των μικροσωματιδίων PM2,5, εστίασαν στις επιπτώσεις τους στην υγεία. Πρόσφατες έρευνες που υποτίμησαν την απειλή αυτή, ανέπτυξαν νέο μοντέλο κινδύνου.

Οι επιστήμονες έχουν τεκμηριώσει τους δεσμούς ανάμεσα στη διαβρωτική μόλυνση της ατμόσφαιρας από την καύση των ορυκτών καυσίμων και τις περιπτώσεις καρδιακών νοσημάτων, αναπνευστικές παθήσεις, ακόμα και απώλεια της όρασης. Χωρίς τις εκπομπές καυσαερίων ο μέσος όρος για το προσδόκιμο ζωής του παγκόσμιου πληθυσμού θα αυξανόταν περισσότερο από ένα έτος, ενώ το παγκόσμιο οικονομικό και υγειονομικό κόστος θα έπεφτε κατά περίπου 2,9 τρισεκατομμύρια δολάρια. Σε σύγκριση με άλλα αίτια πρόωρων θανάτων, η ατμοσφαιρική ρύπανση, που προκαλεί καρδιακές και πνευμονικές νόσους, σκοτώνει 19 φορές περισσότερους ανθρώπους κάθε χρόνο από την ελονοσία, 9 φορές περισσότερους από το AIDS και 3 φορές περισσότερους από το αλκοόλ.

«Δεν αξιολογούμε το γεγονός ότι η ατμοσφαιρική ρύπανση είναι ένας αόρατος δολοφόνος», δήλωσε ο Neelu Tummala, ιατρός ΩΡΛ στη Σχολή Ιατρικής και Επιστημών Υγείας του Πανεπιστημίου George Washington. «Ο αέρας που αναπνέουμε επηρεάζει την υγεία όλων, αλλά ιδιαίτερα τα παιδιά, τα μεγαλύτερα άτομα, τα άτομα με χαμηλά εισοδήματα και τους έγχρωμους. Συνήθως οι άνθρωποι στις αστικές περιοχές έχουν τις χειρότερες επιπτώσεις».

Οι συντάκτες της μελέτης δηλώνουν πως ελπίζουν ότι τα ευρήματά τους θα ενισχύσουν τα κίνητρα ώστε οι κυβερνήσεις να επιταχύνουν την στροφή προς τις εναλλακτικές μορφές ενέργειας.

Διαβάστε επίσης:
Ελλάδα: Περίπου 15.000 θάνατοι συνδέονταν με τη ρύπανση του αέρα το 2018