Κείμενο: Παντελεήμων Μπακιρτζόγλου
Πηγή: docplayer.gr

Το rafting είναι η κατάβαση ποταμού µε φουσκωτή βάρκα που κινείται µε κουπιά, ωστόσο σε αντίθεση µε την κωπηλασία, το ρεύμα του ποταμού είναι αυτό που καθορίζει την ταχύτητα, ενώ τα κουπιά χρησιμοποιούνται για να κατευθύνουν, για την αποφυγή των εμποδίων που βρίσκονται στον δρόμο της βάρκας ή σε κάθε άλλη περίπτωση ανάγκης.

Ανάλογα µε τη ροή του νερού, η πλεύση είναι άλλοτε αργή και άλλοτε πολύ γρήγορη και µε έντονους κραδασμούς δύσκολα σημεία ή στενά περάσματα, όπου το νερό αυξάνει τη ροή του, δημιουργούνται μικρές ή μεγαλύτερες δίνες, οι οποίες επηρεάζουν την πορεία της βάρκας και είναι απαραίτητη η χρήση κουπιών για τη διατήρηση της πορείας.

Το rafting είναι μια εξαιρετικά δημοφιλής υπαίθρια δραστηριότητα, διότι σε αυτή μπορεί να συμμετάσχει σχεδόν κάθε άτομο ανεξάρτητα από τις φυσικές του ικανότητες.

Οι καταβάσεις rafting γίνονται σε «ζωντανά» ποτάμια, δηλαδή σε ποτάμια που έχουν συνεχή ροή γρήγορων νερών και ρευμάτων, το δε βάθος του ποταμού πρέπει να μην είναι μικρότερο του ενός μέτρου.

• Τα ποτάμια αλλάζουν, μεταβάλλονται και μεταμορφώνονται κυρίως λόγο της αλλαγής των καιρικών συνθηκών, όπως μια ξαφνική καταιγίδα, αλλάζοντας το βαθμό δυσκολίας της κατάβασης.
• Την πλήρη ευθύνη της ασφάλειας στην κατάβαση την έχει οδηγός της βάρκας. Οδηγός και συμμετέχοντες αποτελούν το πλήρωμα του σκάφους.
• Στόχος του οδηγού είναι να πραγματοποιηθεί κάθε κατάβαση με τη μέγιστη δυνατή ασφάλεια, ενώ παράλληλα να δημιουργήσει κλίμα κεφιού και εμπιστοσύνης στους συμμετέχοντες.

Tο rafting στην Ελλάδα

Η συστηματική ενασχόληση µε το rafting στην Ελλάδα ξεκίνησε στις αρχές της δεκαετίας του 1990 και οι πρώτοι ποταμοί που φιλοξένησαν το σπορ ήταν ο Ταυρωπός (Μέγδοβας) και ο Τρικεριώτης στον Νομό Ευρυτανίας και οι δύο ποταμοί της Ηπείρου, ο Αώος και ο Βοϊδομάτης.

Στη συνέχεια προστέθηκε και ο ποταμός Εύηνος στην ορεινή Ναυπακτία ενώ σήμερα έχουν προστεθεί και άλλοι μοναδικής ομορφιάς ποταμοί, όπως ο Βενέτικος, ο Αλιάκμονας, ο Ασπροπόταμος, ο Άραχθος, ο Καλαρύτικος, ο Λάδωνας, ο Αγγίτης και ο Πηνειός. Τα ελληνικά ποτάμια χαρακτηρίζονται κατά κανόνα ως μέτριου βαθμού δυσκολίας.

Η σεζόν του rafting εξαρτάται από τον καιρό, καθώς οι βροχές ή τα χιόνια που λιώνουν γεμίζουν τα ποτάμια µε νερό. Στην Ελλάδα εν γένει το rafting ξεκινά περίπου τον Ιανουάριο και σταµατά γύρω στον Ιούνιο, µε την καλύτερη περίοδο να είναι την άνοιξη.

Οφέλη από τη δραστηριότητα

Οι λόγοι συμμετοχής ενός ατόμου στη δραστηριότητα του ράφτινγκ ποικίλουν, ενώ εκτείνονται από την απλή περιέργεια για συμμετοχή, την απόλαυση της φύσης κατά τη διαδρομή, τη διάθεση για επαφή με τη φύση (νερό, κολύμπι, άσκηση) έως τη διάθεση αντιμετώπισης πραγματικά δύσκολων, από τεχνικής πλευράς, καταβάσεων.

Επίπεδα δυσκολίας καταβάσεων στο Rafting

Το επίπεδο δυσκολίας των καταβάσεων εξαρτάται βασικά από:

• Τη μορφολογία του ποταμού: Το ποτάμι στην ανάπτυξη του μπορεί να διατηρεί τη βασική κατεύθυνση του ρεύματος ή να αλλάζει κατεύθυνση με μεγάλες στροφές ή να υπάρχει συνεχής αλλαγή κατεύθυνσης με μεγάλες στροφές.
• Εμπόδια που οφείλονται στην ανθρώπινη παρουσία: Παρεμβάσεις στη ροή, με κατασκευές, φράγματα, γέφυρες, περάσματα, που αλλάζουν εντελώς τη φυσιολογική ροή του νερού, προκαλώντας παγίδες, πολλές φορές θανάσιμες.
• Εξωτερικοί παράγοντες:
  – Όπως έντονη βροχή, λιώσιμο πάγων και χιόνια, που προκαλούν από απλό φούσκωμα των ποταμών μέχρι την άνοδο του νερού σε ύψος πολλών μέτρων.
  – Ο όγκος και η ορμή του νερού αυξάνονται απότομα χωρίς πολλές προειδοποιήσεις, μεταφέροντας ταυτόχρονα αδρανή υλικά που δημιουργούν παγίδες.

Εξοπλισμός Rafting

• Βάρκα: Μια κλασική αυτοσχεδιαζόμενη βάρκα ράφτινγκ έχει σχήμα οβάλ. Ο εξωτερικός πλωτήρας δίνει στη βάρκα το σχήμα, ενώ χωρίζεται με ειδικά χωρίσματα σε επιμέρους ανεξάρτητους αεροθαλάμους έτσι ώστε εάν ένας τρυπήσει ή σχιστεί η να βάρκα να συνεχίζει την πλεύσης της. Εξωτερικά του κεντρικού πλωτήρα και περιμετρικά υπάρχει σχοινί που χρησιμεύει ως στήριγμα εάν κάποιος πέσει στο νερό και θέλει να ανεβεί στη βάρκα. Τα κουπιά του ράφτινγκ πρέπει να αντέχουν σε δυνατές κουπιές, σε κρούσεις με βράχια, να είναι ελαφρά και να επιπλέουν στο νερό.
• Εξοπλισμός των επιβατών
  Κάθε επιβάτης πρέπει να είναι εφοδιασμένος με:
  – ένα σωσίβιο διπλής άνωσης σύμφωνα με τις διατάξεις της Ε.Ε.
  – ένα κράνος
  – μια ισοθερμική στολή
  – αδιάβροχο
  – κάλτσες
  – παπούτσια με αντιολισθητικές σόλες.
• Εξοπλισμός των οδηγών της βάρκας
  Ο οδηγός πρέπει να φορά όλο τον εξοπλισμό και είναι εφοδιασμένος με:
  – ισοθερμική στολή
  – κράνος
  – σωσίβιο με ζώνη διάσωσης
  – μαχαίρι
  – πλωτό σχοινί διάσωσης
  – φαρμακείο
  – σετ επισκευών της βάρκας
  – ξηρά τροφή και νερό
  – ασύρματο τηλέφωνο επικοινωνίας.

• Alexandris, K., Kouthouris, C., Funk, D. & Giovani, C. (2009). Segmenting Winter Sport Tourists by Motivation: The Case of Recreational Skiers. Journal of HospitalityMarketing& Management, 18(5), 480-499.
• Pelletier, L.G., Fortier, M.S., Vallerand, R.J., Tuson, K.M., & Blais, M.R. (1995). Toward a new measure of intrinsic motivation, extrinsic motivation, and amotivation in sports: The Sport Motivation Scale (SMS). Journal of Sport & Exercise Psychology, 17: 35-53.
• Theodorakis, N.D., Tsigilis, N. & Alexandris, K. (2009). The mediating role of place attachment on the relationship between service quality and loyalty in the context of skiing. International Journal of Sport Management & Marketing, 6(3): 277-291.
• Αλεξανδρής Κ. (2011). Αρχές Μάνατζμεντ και Μάρκετινγκ Οργανισμών& Επιχειρήσεων Αθλητισμού& Αναψυχής. 2η Έκδοση. Εκδόσεις Χριστοδουλίδη, Θεσσαλονίκη.
• Αλεξανδρής, Κ. (2011). Μάνατζμεντ και Μάρκετινγκ, Οργανισμών και Επιχειρήσεων Αθλητισμού και Αναψυχής. Εκδόσεις Χριστοδουλίδη. Θεσσαλονίκη.
• Θεοδωράκης Ν. (2014). Υπαίθριες Δραστηριότητες Αναψυχής. Ανοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα . Θεσσαλονίκη.
• Κουθούρης, Χ. (2009). Υπαίθριες Δραστηριότητες Αναψυχής, Ακραία Αθλήματα. Εκδόσεις Χριστοδουλίδη. Θεσσαλονίκη.