Πηγές: CNN Greece | Lifo

Νέα διεθνή μελέτη δημοσιευμένη στην επιστημονική επιθεώρηση Proceedings of the National Academy of Sciences journal, αναδεικνύει το μέγεθος της ρύπανσης πολλών ποταμών του πλανήτη από τα φάρμακα και άλλα προϊόντα και πόσο σοβαρή είναι αυτή η απειλή για την υγεία των ανθρώπων και το περιβάλλον. Συνολικά, τουλάχιστον στο 1/4 των ποταμών απ’ όπου ελήφθη δείγμα, το επίπεδο των «ενεργών φαρμακευτικών συστατικών» που ανιχνεύθηκε χαρακτηρίζεται μη ασφαλές για τους υδρόβιους οργανισμούς, με τις συγκεντρώσεις τους να είναι σε δυνητικά τοξικά επίπεδα.

Συνολικά έγιναν περισσότερες από 1.000 μετρήσεις σε 258 ποτάμια άνω των 100 χωρών της Γης, μεταξύ των οποίων στον Τάμεση του Λονδίνου, στον Μισισιπί και στον Αμαζόνιο. Ανιχνεύθηκε η παρουσία 61 δραστικών φαρμακευτικών ουσιών, όπως διαφόρων αντιβιοτικών, μετφορμίνης (αντιδιαβητικού φαρμάκου), καρμπαμαζεπίνης (αντιεπιληπτικού), προπρανολόλης (β-αναστολέα για υπέρταση), λοραραταδίνης (αντισταμινικού-αντιαλλεργικού), αντισυλληπτικών, αρτεμισινίνης (κατά της ελονοσίας – ιδιαίτερα στην Αφρική), καθώς επίσης επίσης υψηλές συγκεντρώσεις των λεγόμενων «αναλώσιμων της καθημερινότητας», όπως καφεΐνη, νικοτίνη και παρακεταμόλη (αναλγητικό). Τα δύο πιο κοινά φαρμακευτικά που ανιχνεύονται στα ποτάμια νερά είναι η καρβαμαζεπίνη και η μετφορμίνη.

Οι επιπτώσεις μερικών από τα πιο κοινά φαρμακευτικά σκευάσματα στα ποτάμια είναι ακόμη άγνωστες σε μεγάλο βαθμό. Ωστόσο, αυτό που είναι ήδη γνωστό είναι πως για παράδειγμα τα διαλυμένα ανθρώπινα αντισυλληπτικά μπορούν να επηρεάσουν την ανάπτυξη και την αναπαραγωγή των ψαριών. Οι ερευνητές ανέφεραν ότι η φαρμακευτική ρύπανση των ποταμών μπορεί να επιδεινώσει το πρόβλημα των μικροβίων που είναι ανθεκτικά στα αντιβιοτικά και σε άλλα φάρμακα.

Οι ερευνητές του βρετανικού Πανεπιστημίου της Υόρκης, με επικεφαλής τον δρα Τζον Γουίλκινσον, βρήκαν ότι:

• Η φαρμακευτική ρύπανση μολύνει τα νερά των ποταμών σε όλες τις ηπείρους.
• Οι χώρες χαμηλού και μεσαίου εισοδήματος έχουν αναλογικά μεγαλύτερο πρόβλημα στα ποτάμια τους σε σχέση με τις πλουσιότερες χώρες.
• Όσο μεγαλύτερη είναι η μέση ηλικία των κατοίκων σε μια περιοχή και επίσης όσο μεγαλύτερη είναι η ανεργία και η φτώχεια, τόσο πιο αισθητό είναι το πρόβλημα της φαρμακευτικής ρύπανσης των ποταμιών.
• Τα πιο μολυσμένα ποτάμια υπάρχουν στην υποσαχάρια Αφρική, στη Νότια Αμερική και στη Νότια Ασία. Τα ποτάμια στο Πακιστάν, στη Βολιβία και στην Αιθιοπία έχουν το μεγαλύτερο πρόβλημα. Αντίθετα τα ποτάμια στην Ισλανδία, στη Νορβηγία και στο βροχοδάσος της λεκάνης του Αμαζονίου έχουν το μικρότερο.
• Οι δραστηριότητες που ευθύνονται κυρίως για τη φαρμακευτική ρύπανση, είναι το πέταμα αποβλήτων στις όχθες των ποταμών, το άδειασμα του περιεχομένου σηπτικών δεξαμενών μέσα στα ποτάμια, ο ανεπαρκής καθαρισμός των αποβλήτων των φαρμακοβιομηχανιών κ.α.

«Αυτό που συμβαίνει είναι πως παίρνουμε κάποια χημικά, έχουμε τα επιθυμητά αποτελέσματα στο σώμα μας και στη συνέχεια τα αποβάλλουμε. Αυτό που γνωρίζουμε είναι πως ακόμη και οι πιο σύγχρονες και αποτελεσματικές εγκαταστάσεις επεξεργασίας λυμάτων δεν είναι πλήρως σε θέση επεξεργασίας αυτών των συνθέσεων προτού αυτές καταλήξουν σε ποτάμια και λίμνες» εξηγεί ο δρ. Τζον Γουίλκινσον, επικεφαλής της έρευνας. «Η κατάσταση μόνο θα επιδεινώνεται καθώς χρησιμοποιούμε ολοένα και περισσότερο φαρμακευτικές λύσεις σε κάθε ασθένεια, αντί για φυσικές ή πνευματικές» σημειώνει η δρ. Βερόνικα Έντμοντς-Μπράουν, από το πανεπιστήμιο του Χέρτφορσιρ.