Πηγή: Euronews
Οι ρύποι οξειδίου του αζώτου που εκπέμπονται από τα αυτοκίνητα πνίγουν την Αθήνα, σύμφωνα με μελέτη του Κοινού Κέντρου Ερευνών (JRC) της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Αθήνα και Μιλάνο αποτελούν τις δύο πόλεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης στις οποίες πάνω από το 70% των επιβλαβών ρύπων οξειδίου του αζώτου προέρχονται από τα οχήματα και τις μεταφορές. Πρόκειται για ποσοστό πολύ μεγαλύτερο από το μέσο όρο (47%) των υπόλοιπων ευρωπαϊκών χωρών.
Τα παραπάνω προκύπτουν από μελέτη του Κοινού Κέντρου Ερευνών (JRC) της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, σύμφωνα με την οποία οι συγκεντρώσεις του μονοξειδίου και του διοξειδίου του αζώτου στις μεγαλουπόλεις θα μπορούσαν να μειωθούν έως 40% με τα κατάλληλα μέτρα. Έτσι το 15% της μείωσης μπορεί να προέλθει από τους περιορισμούς στα παλαιότερα πετρελαιοκίνητα ΙΧ, το 13% στα πετρελαιοκίνητα φορτηγά και 6% στα βαν με ντίζελ.
Η ατμοσφαιρική ρύπανση αποτελεί τον μεγαλύτερο περιβαλλοντικό κίνδυνο για την υγεία, σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας. Μόνο το διοξείδιο του αζώτου είναι υπεύθυνο για τουλάχιστον 68.000 πρόωρους θανάτους στην ΕΕ ετησίως, ενώ υπάρχουν πόλεις όπως η Αθήνα, οι οποίες τακτικά ξεπερνούν τα ευρωπαϊκά όρια ασφαλείας για το συγκεκριμένο ρύπο (40 μικρογραμμάρια No2 ανά κυβικό μέτρο αέρα).
Οι ερευνητές του JRC δημιούργησαν έναν Αστικό Άτλαντα No2, με στόχο να βοηθήσουν τις αρμόδιες αρχές να σχεδιάσουν και να εφαρμόσουν πιο αποτελεσματικά μέτρα, ώστε να μειωθούν τα επίπεδα διοξειδίου του αζώτου. Μεταξύ άλλων, προτείνεται ο αυστηρότερος περιορισμός της κίνησης των μεγαλύτερης ηλικίας και πιο ρυπογόνων πετρελαιοκίνητων οχημάτων στο κέντρο της πόλης ή ακόμη και η επιβολή περιβαλλοντικών τελών στους μεγαλύτερους ρυπαντές. Ακόμη, προτείνεται η ενθάρρυνση και τα κίνητρα για τη χρήση ηλεκτρικών οχημάτων, η ευρύτερη χρήση των μέσων μαζικής μεταφοράς, των ποδηλάτων και του περπατήματος, έτσι ώστε να βελτιωθεί και άλλο η ποιότητα του αέρα, αλλά επίσης να μειωθούν ο θόρυβος και τα τροχαία.
Οι μεταφορές είναι με διαφορά η κυριότερη πηγή προέλευσης των οξειδίων του αζώτου και ακολουθούν οι τομείς ενέργειας και εμπορίου, τα νοικοκυριά κ.α. Η συνεισφορά των οξειδίων του αζώτου από τις μεταφορές στη συνολική ετήσια συγκέντρωση των δυνητικά επικίνδυνων μικροσωματιδίων στον αέρα (ΡΜ2,5 ή με διάμετρο έως δυόμισι εκατομμυριοστά του μέτρου) εκτιμάται σε 4% κατά μέσο όρο στις ευρωπαϊκές πόλεις. Στην Αθήνα το ποσοστό είναι μόνο 1% έναντι 8% στη Λυών και 10% στο Λουξεμβούργο.
Το διοξείδιο του αζώτου είναι αέριο που προέρχεται κυρίως από την καύση ορυκτών καυσίμων. Αν και παράγεται σε μεγάλες ποσότητες από τα παλαιότερης τεχνολογίας πετρελαιοκίνητα οχήματα (τα νεότερα με κινητήρες προδιαγραφών Euro 6 έχουν περιορίσει δραστικά τους ρύπους αυτούς), το No2 παράγεται και από άλλες πηγές καύσης. Τα μικροσωματίδια ΡΜ2,5, που μπορούν να εισχωρούν στους πνεύμονες και στο υπόλοιπο σώμα, δημιουργούνται εν μέρει από χημικές αντιδράσεις στην ατμόσφαιρα, στις οποίες εμπλέκονται τα οξείδια του αζώτου. Το μέσο ετήσιο όριο ασφαλείας για τα ΡΜ2,5 στην ΕΕ είναι 25 μικρογραμμάρια ανά κυβικό μέτρο αέρα.